Side

Side, Pamfilyanın en önemli ticaret merkezi idi. Şehir, M.Ö 7.yy da Yunanlılar tarafından kurulmuştur. Side ismi, Anadolu orijinlidir, ‘’Nar’’ anlamına gelmektedir.

Side, diğer Pamfiyla şehirleri gibi önce Likya’lıların hakimiyetine girmiştir. M.Ö 333 yılında ise, Büyük İskender’in kontrolündedir. İskender döneminde şehir, Hellenistik kültürü ile tanışmıştır. Side, M.Ö 1.yy da köle ticaret merkezi olmuştur. Roma döneminde zeytin yağı ticaret merkezidir.

Şehir surları Roma dönemindendir. 10 metre yüksekliğinde, 6 km uzunluğundadır. Ev kalıntıları, agora, anıt çeşme ile ana giriş kapısı – agora arasındaki Kolonade caddesi  kalıntıları sit alanını oluşturmaktadır. 15 bin kişilik Roma dönemi tiyatro, gladyatörlerin döğüştüğü mekandı. Side antik şehrinde 3 adet tapınak kalıntısı bulunmaktadır. Şehir su besleme sistemi 7.yy da olan depremle tamamen tahrip olmuştur,bu olayın akabinde şehir terk edilmiştir. Beton bloklarda; yumurta ve çakıl taşı karışımı bir teknik kullanılmıştır.

Side kazıları 1947 yılından beri devam etmektedir.